امروز با یکی از اعضای «مجمع خیّرین حامی بازماندگان از تحصیل» گفتوگویی انجام دادیم که شرح آن را در زیر میخوانید:
- لطفاً کمی دربارهی مجمع و نیز نقش خودتان در آن توضیح دهید.
- من یکی از تسهیلگران مجمع هستم. همان طور که از اسم مجمع مشخص است، این نهاد با هدف پیگیری وضعیت تحصیلی دانشآموزانی تشکیل شده است که مانع یا موانعی بر سر راه تحصیل آنها وجود دارد. کودکان کار که به سن تحصیل رسیدهاند، دانشآموزان بیسرپرست و بد سرپرست، و نیز دانشآموزانی که در معرض خطر ترک تحصیل قرار دارند، تحصیل را رها کردهاند، یا آنهایی که علیرغم رسیدن به سن تحصیل هنوز آن را شروع نکردهاند در زمرهی جامعهی هدف این مجمع قرار میگیرند.
- آیا آماری از تعداد و وضعیت این گونه دانشآموزان وجود دارد؟
- طبق آمار رسمی منتشر شده بیش از یک میلیون دانشآموز داریم که با توجه به معیارهای مذکور نیازمند کمک و حمایت هستند. هرچند، آمار واقعی اختلاف قابل توجهی با این عدد دارد. تصور کنید چه بسیارند کودکانی که در کشورمان زندگی میکنند و به هر علتی فاقد اسناد هویتی مانند شناسنامه و کارت ملی هستند. با این وصف، مشخصات این افراد اساساً در لیست اولیهی دانشآموآآموزان قرار نمیگیرد که متعاقب آن وضعیت تحصیلیشان رصد شود و اگر وضعیتشان به توقف یا ترک تحصیل تغییر کرد در آمار رسمی بازماندگان از تحصیل قرار بگیرند.
- ممکن است خلاصهای از اهم فعالیتهای این مجمع را ذکر کنید؟
- ببینید، فعالیتهای «مجمع حامی بازماندگان از تحصیل» از منظر جغرافیایی در دو سطح «شهر تهران» و «استانها و شهرهای دیگر کشورمان ایران» هدفگذاری شده است. البته که اهداف و فعالیتهای مجمع از جنبههای دیگر مانند نوع حمایت، جامعهی هدف حمایتپذیر و … نیز به انواع دیگری تقسیم میشوند که بعداً به آن خواهم پرداخت.
مثلاً در سطح شهر تهران، مناطق 19، 15، 12، 17، و 18 بخش مهمّی از جامعهی حمایتپذیر مجمع هستند.
- آیا حمایتها و کمکهای مجمع فقط مختص دانشآموزان است؟
- سوال خوبی را مطرح کردید. من در ابتدای صحبتهایم ذکر کردم که «هدف» مجمع، یاری رساندن به کودکان و نوجوانان هفت ساله به بالاست که هنوز تحصیل را شروع نکردهاند، ترک تحصیل کردهاند یا در معرض این خطر قرار دارند. اما در نظر داشته باشید که این هدف نهایی مجمع است. برای نیل به این هدف، ما اهداف میانی نیز داریم. توانمندسازی معلمان، ارائهی خدمات مشاوره به دانشآموزان حمایتپذیر و والدین آنها، ایجاد تغییراتی در محیط تحصیل با رویکرد شادابسازی مدرسه، و برگزاری کلاسهای تقویتی برای دانشآموزان حمایتپذیر، از جمله اهداف مذکور هستند.
- کمی پیشتر، در مورد کودکانی صحبت کردید که سنّشان از حد نصاب آغاز تحصیل گذشته است، اما به مدرسه نرفتهاند. ممکن است کمی در این باره بیشتر توضیح بدهید؟
- کودکان و نوجوانانی هستند که به دلایل مختلف، منجمله نداشتن شناسنامه از تحصیل بهنگام باز ماندهاند. یکی از محورهای اصلی فعالیت مجمع شناسایی، حل مشکل و در نهایت هموار کردن راه ورود این عزیزان به مدرسه است. یکی از نمونههای اخیر را برایتان تعریف میکنم؛ روزی خانمی حدوداً 40 ساله به مجمع مراجعه نمودند و پس از گفتوگو با همکاران مجمع و تشکیل پرونده، مشخص شد که ایشان پس از جدایی از همسرشان، حضانت و مسئولیت مراقبت از فرزند خود که سال 1390 متولد شده را بر عهده داشته است (اینجا او را حسین مینامیم). حسین که 7 ساله میشود، به علت نداشتن سند هویتی و علیرغم تلاشهای بسیار مادرش جهت دریافت شناسنامه برای او، از رفتن به مدرسه باز میماند. پس از بررسیهای به عمل آمده، مجمع دو فرآیند آموزشی و حقوقی را به طور موازی برای حمایت حسین شروع کرد. با هماهنگیهایی که کمیتهی آموزش به عمل آورد، برای کلاس اول حسین معلم خصوصی در نظر گرفته شد و حسین توانست در مدتی کوتاهتر از زمان معمول، کلاس اول را با موفقیت به اتمام برساند. همزمان، کمیتهی حقوقی مجمع نیز کار خود را با هدف اخذ شناسنامهی حسین شروع کرده بود. وکلای مجمع در حال جمعآوری اسنادی برای ارائه به دادگاه بودند که حسین با کمک معلم خصوصی خود توانسته بود کلاس دوم ابتدایی را نیز به انجام برساند و حالا میتوانست نام خودش را در فرمها و برگههای حقوقی پروندهاش بخواند. حسین به درس خواندن ادامه میداد و کمیتهی حقوقی مجمع نیز به تلاشهای شبانهروزی خود، تا این که نهایتاً در اوایل تیرماه 1402 شناسنامهی حسین صادر شد و پس از هماهنگیهای کمیتهی آموزش مجمع با یکی از مدارس منطقهی 10 تهران، حسین رسماً به عنوان «دانشآموز» در سال 03-1402 ثبت نام شده و از مهرماه در مدرسه به تحصیل خود ادامه خواهد داد.
- چه پایان زیبایی داشت این پرونده! خیلی متشکرم که وقتتان را در اختیار ما قرار دادید. از شما و دیگر اعضای محترم «مجمع خیرین حامی بازماندگان از تحصیل» تشکر میکنم. انشاءالله شاهد پیشرفت روزافزون مجمع، که همانا بهبود وضعیت تحصیل فرزندان کشورمان است، باشیم.
- البته من آن را یک آغاز زیبا نیز میبینم. آغاز مسیر پیشرفت و تعالی برای حسین. و هزاران حسین دیگری که انشاءالله در این مسیر قرار خواهند گرفت. من هم از صبر و حوصلهی شما متشکرم. به امید روزی که هیچ کودکی در هیچ کجای ایران از تحصیل باز نماند.